داروهای ضد انعقاد و پیشگیری از ترومبوز در بیماران قلبی

داروهای ضد انعقاد و پیشگیری از ترومبوز در بیماران قلبی

مقدمه

ترومبوز، تشکیل لخته خون در رگ ها یا شریان ها، یکی از عوارض شایع بیماری های قلبی است. این لخته ها می توانند جریان خون را مسدود کرده و منجر به سکته قلبی، سکته مغزی، آمبولی ریه و سایر مشکلات جدی شوند. داروهای ضد انعقاد گروهی از داروها هستند که برای جلوگیری از تشکیل لخته خون و کاهش خطر عوارض مرتبط با آن استفاده می شوند.

انواع داروهای ضد انعقاد

دو نوع اصلی از داروهای ضد انعقاد وجود دارد:

•    داروهای ضد انعقاد خوراکی: این داروها به صورت قرص یا کپسول مصرف می شوند و شامل وارفارین (کومادین)، دابیگاتران (پراکسا)، ریواروکسابان (Xarelto) و آپیکسابان (Eliquis) می باشند.

•    داروهای ضد انعقاد تزریقی: این داروها به صورت وریدی یا زیر جلدی تزریق می شوند و شامل هپارین، انوکساپارین (Lovenox) و فونداپارینوکس (Arixtra) می باشند.

نحوه عملکرد داروهای ضد انعقاد

داروهای ضد انعقاد با روش های مختلفی عمل می کنند:

•    برخی از داروها، مانند وارفارین، با مسدود کردن ویتامین K عمل می کنند. ویتامین K برای تولید پروتئین های خاصی در خون که برای لخته شدن خون ضروری هستند، لازم است.

•    داروهای دیگر، مانند دابیگاتران و ریواروکسابان، با مسدود کردن فاکتورهای خاصی در خون که در فرآیند لخته شدن نقش دارند، عمل می کنند.

•    هپارین و انوکساپارین با اتصال به آنتی ترومبین III، پروتئینی در خون که لخته های خون را تجزیه می کند، عمل می کنند. این امر به آنتی ترومبین III کمک می کند تا لخته های خون را به طور موثرتری تجزیه کند.

چه کسانی از داروهای ضد انعقاد استفاده می کنند؟

داروهای ضد انعقاد برای افراد مبتلا به بیماری های مختلفی که آنها را در معرض خطر لخته شدن خون قرار می دهد، تجویز می شود، از جمله:

•    بیماری های قلبی: فیبریلاسیون دهلیزی، نارسایی قلبی، دریچه مصنوعی قلب، حمله قلبی اخیر

•    سکته مغزی: سکته مغزی ایسکمیک، سکته گذرا ایسکمیک (TIA)

•    لخته شدن خون وریدی عمیق (DVT) یا آمبولی ریه (PE)

•    سابقه خانوادگی لخته شدن خون

•    برخی از انواع سرطان

مزایای مصرف داروهای ضد انعقاد

مزایای مصرف داروهای ضد انعقاد عبارتند از:

•    کاهش خطر تشکیل لخته خون

•    کاهش خطر سکته قلبی، سکته مغزی و سایر عوارض جدی

•    کاهش خطر مرگ ناشی از بیماری های قلبی عروقی

عوارض جانبی داروهای ضد انعقاد

عوارض جانبی رایج داروهای ضد انعقاد عبارتند از:

•    خونریزی: این شایع ترین عارضه جانبی داروهای ضد انعقاد است. خونریزی می تواند از بینی، لثه، مقعد یا در محل تزریق باشد.

•    کبودی: کبودی بیشتر از حد معمول ممکن است رخ دهد.

•    کمبود سلول های خونی: داروهای ضد انعقاد می توانند تعداد سلول های خونی، از جمله گلبول های قرمز و پلاکت ها را کاهش دهند.

•    مواردی نادر: واکنش های آلرژیک، درد شکم، اسهال

نکاتی برای مصرف ایمن داروهای ضد انعقاد

•    داروهای خود را طبق دستور پزشک مصرف کنید.

•    هرگز دوز دارو را خود به خود تغییر ندهید یا مصرف آن را قطع نکنید.

•    با پزشک خود در مورد تمام داروها و مکمل های گیاهی که مصرف می کنید صحبت کنید.

•    به طور منظم آزمایش خون انجام دهید تا سطح دارو در خون شما بررسی شود.

•    در صورت مشاهده هر گونه خونریزی یا کبودی غیرمعمول به پزشک خود اطلاع دهید.

•    در صورت بارداری یا قصد بارداری به پزشک خود اطلاع دهید.

•    در صورت افتادن یا آسیب دیدگی به پزشک خود اطلاع دهید.

تداخلات دارویی و سایر احتیاطات در مصرف داروهای ضد انعقاد

مصرف برخی داروها و مکمل های گیاهی می تواند با داروهای ضد انعقاد تداخل داشته و خطر خونریزی را افزایش دهد. مهم است که پزشک خود را در مورد تمام داروها و مکمل های گیاهی که مصرف می کنید، از جمله داروهای بدون نسخه، داروهای تجویزی توسط پزشکان دیگر و داروهای گیاهی، مطلع سازید.

برخی از داروهایی که با داروهای ضد انعقاد تداخل دارند عبارتند از:

•    آسپرین و سایر داروهای رقیق کننده خون (مانند ایبوپروفن و ناپروکسن)

•    برخی از آنتی بیوتیک ها

•    داروهای ضد قارچ

•    داروهای ضد افسردگی

•    داروهای ضد تشنج

•    داروهای ضد ویروس

همچنین، برخی از غذاها و نوشیدنی ها می توانند با داروهای ضد انعقاد تداخل داشته باشند. مهم است که با پزشک خود در مورد اینکه آیا نیاز به محدود کردن مصرف برخی غذاها و نوشیدنی ها در حین مصرف داروهای ضد انعقاد دارید یا خیر، مشورت کنید.

ملاحظات مهم در مصرف داروهای ضد انعقاد:

•    آزمایش INR: افرادی که از داروهای ضد انعقاد خوراکی مانند وارفارین استفاده می کنند، نیاز به انجام آزمایش خون منظم به نام INR دارند. این آزمایش میزان انعقاد خون را اندازه گیری می کند و به پزشک کمک می کند تا دوز دارو را تنظیم کند.

•    جراحی و اقدامات پزشکی: قبل از هر گونه جراحی یا اقدام پزشکی، به پزشک خود اطلاع دهید که از داروهای ضد انعقاد استفاده می کنید. ممکن است لازم باشد مصرف دارو را قبل از عمل به طور موقت قطع کنید.

•    فعالیت بدنی: فعالیت بدنی منظم برای سلامت قلب مفید است، اما مهم است که با پزشک خود در مورد اینکه آیا فعالیت های خاصی در حین مصرف داروهای ضد انعقاد برای شما بی خطر هستند یا خیر، صحبت کنید.

•    بارداری و شیردهی: مصرف داروهای ضد انعقاد در دوران بارداری می تواند به جنین آسیب برساند. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین، برخی از داروهای ضد انعقاد می توانند وارد شیر مادر شوند. در مورد اینکه آیا مصرف داروی ضد انعقاد خاص شما در دوران شیردهی بی خطر است یا خیر، با پزشک خود مشورت کنید.

سبک زندگی برای کاهش خطر ترومبوز

علاوه بر مصرف داروهای ضد انعقاد، اقداماتی وجود دارد که می توانید برای کاهش خطر ترومبوز انجام دهید، از جمله:

•    حفظ وزن سالم: چاقی خطر ترومبوز را افزایش می دهد.

•    رژیم غذایی سالم: مصرف یک رژیم غذایی سالم برای قلب که سرشار از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و چربی های سالم باشد، می تواند به کاهش خطر ترومبوز کمک کند.

•    فعالیت بدنی منظم: حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط در اکثر روزهای هفته برای سلامت قلب مفید است.

•    سیگار نکشیدن: سیگار کشیدن خطر ترومبوز را افزایش می دهد.

•    کنترل فشار خون بالا: فشار خون بالا یک عامل خطر برای بیماری قلبی و ترومبوز است.

•    مصرف کم الکل: مصرف بیش از حد الکل می تواند خطر ترومبوز را افزایش دهد.

•    پوشیدن جوراب های ساق بلند: پوشیدن جوراب های ساق بلند با فشار تدریجی می تواند به بهبود گردش خون در پاها و کاهش خطر ترومبوز وریدی عمقی (DVT) کمک کند.

نتیجه گیری

داروهای ضد انعقاد نقش مهمی در پیشگیری از ترومبوز در بیماران قلبی ایفا می کنند. با مصرف صحیح داروهای خود و رعایت نکات پیشگیری، می توانید خطر عوارض جدی ناشی از لخته شدن خون را کاهش دهید. در صورت داشتن هر گونه سوالی در مورد داروهای ضد انعقاد یا نحوه مصرف آنها، حتما با پزشک خود صحبت کنید.